Van grind naar groen
Sinds 5 november 2022 is de Meester Broerensingel een beetje groener geworden. Vanaf de straat zul je het misschien niet zien, maar er is meer dan 200 m2 dakgrind verruild voor mooie groene sedum plantjes. In dit bericht vertel ik wat er bij een groen dak komt kijken en hoe je samen met de buren een eigen initiatief kunt starten. Naast het feit dat het gezellig is om het samen te doen is het ook financieel aantrekkelijk (tot 80% goedkoper) dan zelf doen.
Waarom een groen dak?
Ten opzichte van de standaard dakbedekking op een plat dak, heeft een groen dak de volgende meerwaarde:
– Koeler in de zomer en stiller in huis (isolatie tegen de kou in de winter is beperkt).
– Verlengd de levensduur van de dakbedekking die eronder ligt.
– Draagt bij aan de vergroening, biodiversiteit en ontlasting van het riool bij hevige regenval in de wijk.
– Mooier dan grind.
– Klein beetje extra opbrengst van zonnepanelen (omdat ze koeler blijven).
Hoe ziet een buurtproject eruit?
In het kort: Samen met je buren benader je een groen dak leverancier, dien je subsidieaanvragen gezamenlijk in en toast je samen op het eindresultaat.
Wat komt erbij kijken?
Hier zal ik verder uitweiden over de verschillende stappen en facetten van het project.
Het is een vrij gedetailleerde beschrijving met diverse tips, zodat iedereen dit kan gebruiken als basis voor een eigen initiatief.
Neem de tijd en laat je goed informeren. Wij kijken in ieder geval terug op een geslaagd initiatief en willen de Wijkraad Hinham, de leverancier SimplySedum, het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Gemeente ’s-Hertogenbosch van harte bedanken. Enerzijds voor de prettige samenwerking en anderzijds voor de financiële bijdrage.
Technische haalbaarheid
Een groen dak neemt water op en kan heel zwaar worden. Het dak moet dit kunnen dragen.
Een constructeur of bouwkundige kan met behulp van bouwtekeningen, een bezoekje, of zelfs op
basis van een paar foto’s en afmetingen wel een inschatting maken of een groen dak haalbaar is.
In onze straat met ‘dezelfde’ huizen was het vrij makkelijk, omdat alle buren dezelfde dakconstructie hebben. Via de Wijkraad Hintham zijn we in contact gekomen met een bouwkundige specialist om de constructie van later geplaatste aanbouwen te beoordelen. Daarnaast is het van belang om de staat van de huidige dakbedekking te controleren. Wanneer deze aan vervanging toe is, dan kan dit een mooi moment zijn om dat aan te pakken. Een ervaren dakdekker kan snel een inschatting maken van de staat van het dak.
Subsidies
Het is niet moeilijk maar soms wel even puzzelen. Er zijn diverse instanties die de aanleg van
groene daken stimuleren met subsidies. Elke subsidie heeft zijn voorwaarden zoals bijvoorbeeld
een minimaal aantal deelnemende buren, een minimum hoeveelheid water dat het groende dak
op moet kunnen bevatten of hoe met andere subsidies te combineren.
Een paar relevante subsidieregelingen:
- Prins Bernhard Cultuurfonds 60% van de kosten (voorjaar 2023 mogelijk verlenging)
- Gemeente ’s-Hertogenbosch €15,- / m2
- Waterschap AA en Maas €15,- / m2
Vind een flexibele leverancier die het goed vind om pas definitief te bestellen, wanneer alle aangevraagde subsidies voor alle buren zijn bevestigd. Het verwerken van een aanvraag kan soms enkele weken duren. Zonder de bevestiging is het immers nog niet zeker of je de subsidie krijgt.
Leveranciersselectie
Met het advies van de constructeur over het maximale gewicht en de subsidie eisen op zak, heb ik een aantal leveranciers gevraagd naar de mogelijkheden. De keuze is uiteindelijk gevallen op SimplySedum. Zij waren erg betrokken bij het opstellen van een offerte, voldeden aan de gestelde subsidie-eisen, kunnen alle werkzaamheden uit handen nemen en hadden een scherpe prijs.
Vergeet niet om met de leverancier af te spreken wat je zelf wilt doen en wat je de leverancier uit handen neemt. Wij hebben ervoor gekozen om de gehele aanleg te laten doen. Denk hierbij aan het verwijderen en afvoeren van het dakgrind, het leveren van de materialen en de aanleg van het groene dak zelf.
Het groene dak
De keuze qua groen dak is gevallen op een systeem met sedumcassettes. Deze kunststof bakken zijn gevuld met een lavakorrels en 10-12 soorten sedumplantjes. Het grote voordeel van deze cassettes
is dat ze makkelijk te plaatsen zijn, maar ook makkelijk om (plaatselijk) te verwijderen. Verwijderen voor het plaatsen van bijvoorbeeld zonnepanelen, een lichtkoepel, of bij lekkages en vervanging van de dakbedekking. Het alternatief voor cassette zijn sedummatten. Bovenop een antiworteldoek komt een laag korrels en daar gaan matten met sedumplantjes overheen (vergelijkbaar met graszoden).
Onderhoud
Het onderhoud is beperkt. Slechts twee keer per jaar het dak bemesten, eventuele graspollen en uitlopers eruit trekken en de bladvanger schoonmaken. Indien het weken achter elkaar tropisch warm is, moet er een keer gesproeid worden. Verder is het sedum incidenteel beloopbaar om bijvoorbeeld de ramen te wassen en onderhoud aan het huis uit te voeren.
De kosten
De aanleg van een groen dak wordt vanuit meerdere instanties aangemoedigd. Voor een financieel steentje in de rug zijn diverse subsidies beschikbaar. De huidige prijs van sedumplantjes varieert van €40 tot €70 / m2. Door het combineren van subsidies wordt het een stuk voordeliger. Stel het sedum kost €50, dan worden de prijzen na subsidie €5 tot €20 per vierkante meter. Dat scheelt dus aanzienlijk. De kosten voor de aanleg en eventueel verwijderen en afvoeren bestaand dakgrind zijn afhankelijk van de leverancier. Natuurlijk kun je ook zelf samen met de buren aan de slag. Let wel, het vergt best wat fysieke inspanning om al het materiaal op het dak te krijgen. Overweeg zeker om het juiste materieel te regelen of huren (bijvoorbeeld een verhuislift). Een laatste praktisch puntje. De ene subsidie wordt voor de aanleg overgemaakt en de andere pas na de aanleg. Houd hier dus rekening mee in verband met aanbetalingen en betalingstermijnen van de leverancier.
Bijdrage van Jasper van Damme